فهرست تفاسیر فقهی

از دانشنامه‌ی اسلامی

تفاسیر فقهی شیعه

نام کتاب نام مولف قرن زبان توضیحات
فقه القرآن فى شرح آيات الأحكام راوندى قطب الدين سعيد بن هبة الله ششم عربى
  • معروف به فقه الراوندی و احکام الراوندی است.
  • از نظریات شیخ طوسی تاثیر پذیرفته است.
  • نویسنده ميان نظريات فقهی و تفسيری كه به ظاهر با هم اختلاف دارند، نوعي سازگاری ايجاد نمايد.
كنزالعرفان فى فقه القرآن فاضل مقداد جمال الدين مقداد بن عبدالله نهم عربى
  • معروف به احکام القرآن سیوری است.
  • از مهم ترین كتاب آيات الاحكام در شیعه است.
  • مؤلف در اين كتاب دو مكتب تفسيرى شيعه و اهل سنت را به خوبى نشان داده و در هر آيه كه دو نظريه وجود داشته، به روش تفسير مقارنه اى به بحث پرداخته است.
آيات الأحكام(جرجانى) حسينى جرجانى سيد امير ابوالفتوح دهم فارسى
  • معروف به تفسیر شاهی.
  • نخستين تفسير آيات الاحكام به زبان فارسی است.
زبدة البيان فى أحكام القرآن مقدس اردبيلى احمد بن محمد دهم عربى
  • معروف به آيات الأحكام الأردبيلی است.
آيات الأحكام(استرآبادى) استرآبادى محمد بن على يازدهم عربى
  • در سه بخش کتاب طهارت، صلاة و زکات به بیان نکات فقهی پرداخته است.
مسالك الأفهام الى آيات الأحكام كاظمى جواد بن سعيد يازدهم عربى
  • از مفصل ترين كتب تفسير فقهى است كه بر طبق روش و مسلك علماى اماميه تأليف شده و از مطمئن ترين اين آثار است.
بدايع الكلام فى تفسير آيات الأحكام ملكى ميانجى محمد باقر پانزدهم عربى
  • تفسیر آیات مربوط به طهارت و نماز بوده و در آن‌ پیرامون تفسیر آیات مربوط به موضوع «شفاعت‌» بحث می‌کند.

تفاسیر فقهی اهل سنت

نام کتاب نام مولف قرن زبان توضیحات
احكام القرآن(شافعى) ابن ادريس شافعى محمد سوم عربى
  • توسط احمد بن حسین بیهقی گردآوری شده است.
  • براساس مذهب شافعی نوشته شده است.
احكام القرآن(جصاص) جصاص احمد بن على چهارم عربى
  • بر اساس مذهب حنفی نوشته شده است.
  • احکام‌القرآن‌ جصاص علاوه‌ بر مباحث‌ فقهی‌، متضمن‌ مطالب‌ دیگر، از جمله‌ نکات‌ قرآنی‌ و حدیثی‌ و ادبی‌ و کلامی‌ است.
احكام القرآن(كيا هراسى) طبرى كيا هراسى ابوالحسن على بن محمد پنجم عربى
  • بر اساس قواعد مذهب شافعى به تشريح و تفسير آيه‌هاى احكام قرآن پرداخته است.
احكام القرآن(ابن العربى) ابن العربى محمد بن عبدالله بن ابوبكر ششم عربى
  • بر اساس مذهب مالکی نوشته شده است.
الجامع لأحكام القرآن قرطبى محمد بن احمد هفتم عربى
  • بر اساس مذهب مالکی تالیف یافته است.
  • موضوع آن فقهى و كلامى‌ است.
تفسير آيات الاحكام سايس محمد على چهاردهم عربى
  • از کتب تفسیری و کتبی که در زمینه آیات الاحکام نوشته شده است استفاده نموده است.
  • بر اساس مذهب خاصی تالیف نیافته است.
نيل المرام من تفسير آيات الاحكام قنوجى سيد محمد صديق چهاردهم عربى
التفسير المنير فى العقيدة و الشريعة و المنهج زحيلى وهبة بن مصطفى پانزدهم عربى
  • موضوع آن فقهى و تحليلى است.
  • فصل بندى و باب بندى مطالب از ویژگی خاص این کتاب است.
***
تفسیر قرآن
درباره تفسیر قرآن: تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن
اصطلاحات: اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات
شاخه های تفسیر قرآن:

تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی)

روشهای تفسیری قرآن:
تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: